Wat is het SFA-model?
Het SFA-model wordt gebruikt om strategische opties te toetsen en tegen elkaar af te wegen. Hierdoor is het mogelijk om uit de strategische opties die uit de SWOT-analyse naar voren komen de juiste keuze te maken. Het toetsingskader bestaat de factoren Suitability, Feasibility en Acceptability.
SFA-model in de praktijk
In de afbeelding hieronder zie je hoe je het SFA-model in de praktijk kunt gebruiken. Aan de hand van drie waarderingsfactoren worden punten verdeeld over de verschillende strategische opties. Per factor moeten criteria worden opgesteld om de optie te kunnen meten.
Suitability, acceptability, feasibility
De drie waarderingsfactoren zijn:
- Suitability (geschiktheid)
- Feasibility (haalbaarheid)
- Acceptability (aanvaardbaarheid)
Suitability (geschiktheid)
De invalshoek suitability van het SFA-model staat voor geschiktheid. Bij deze invalshoek wordt gemeten in welke mate de strategische optie geschikt is en past bij de trends en ontwikkelingen van de huidige markt. Het is namelijk de bedoeling dat de strategische optie een oplossing en antwoord levert op het centrale marketingprobleem. De trends en ontwikkelingen komen voort uit een externe analyse (onderdeel van de SWOT-analyse) en bepalen wat de kansen, bedreigingen, sterktes en zwaktes zijn voor organisatie. Een model dat geschikt is voor een externe analyse is onder andere de DESTEP-analyse.
Bij de invalshoek van suitability horen de volgende aspecten:
- Benutting van de kansen en sterktes
- Minimalisering van bedreigingen en zwaktes
- Oplossing van het centrale marketingprobleem
Feasibility (haalbaarheid)
De invalshoek feasibility van het SFA-model staat voor haalbaarheid of mogelijkheid. Bij deze invalshoek wordt gemeten in welke mate de strategische optie haalbaar of mogelijk is door te kijken naar sterktes en zwaktes. De sterktes en zwaktes komen voort uit een interne analyse (eveneens onderdeel van de SWOT-analyse).
De factoren van de invalshoek feasibility komen overeen met de aspecten van het FOETSJE-model. Hieronder staan de aspecten van het FOETSJE-model die aan bod komen nog eens kort opgesomd.
- Financiële uitvoerbaarheid
- Organisatorische uitvoerbaarheid
- Economische uitvoerbaarheid
- Technische uitvoerbaarheid
- Strategische of sociale verantwoording
- Juridische uitvoerbaarheid
- Ethische of ecologische verantwoording
Acceptability (aanvaardbaarheid)
De invalshoek acceptability van het SFA-model behandelt in hoeverre de strategische optie acceptabel is door zich op twee aspecten te richten. De twee aspecten waarop acceptability zich richt, zijn het financiële aspect van de strategische optie en de belanghebbenden ervan.
Bij het financiële aspect wordt bekeken welke financiële risico’s er zijn verbonden aan de strategische optie. Bij het aspect belanghebbenden wordt de acceptatie van de strategische optie door belanghebbenden beoordeeld. Belanghebbenden zijn aandeelhouders, krediet-verstrekkers, medewerkers, leveranciers, klanten en de overheid. Bij de invalshoek acceptability horen de volgende aspecten:
- Verwachte rendement
- Financiële risico’s
- Acceptatie van belanghebbenden
SFA-model voorbeeld
In de afbeelding hieronder zie je een voorbeeld van het SFA-model, gemaakt met het Marketingstrategie Kennisplein. Hierdoor is het een stuk gemakkelijker om een SFA-analyse te maken.
SFA-model maken
Door een waarde te koppelen aan de gestelde vragen per invalshoek van het SFA-model per strategische optie, is het eenvoudig in kaart te brengen welke optie het meest interessant is door de gemiddelde waardering te berekenen.
De gemiddelde waardering wordt gebaseerd op de bepaalde waardering van een vraag gecombineerd met de weging van een vraag. De optie(s) met de hoogst behaalde waarderingen tonen aan de beste kansen te bieden en hierdoor het meest geschikt te zijn om toe te passen binnen de organisatie. In het SFA-model voorbeeld hierboven is strategische optie 2 de meest haalbare optie.
SFA-model maken: wegingen kwalitatief bepalen
Gebruik gesprekken of diepte interviews met experts in de organisatie en in de markt om te achterhalen aan welke criteria een marketingstrategie moet voldoen en hoe belangrijk de verschillende criteria zijn. Prioriteer de criteria en wegingen op basis van deze gesprekken.
SFA-model maken: wegingen kwantitatief bepalen
Gebruik een grote groep experts in de organisatie en in de markt om kwantificeerbare informatie (cijfers) te verzamelen. Deze informatie geeft inzage in de criteria en diens wegingen waaraan een marketingstrategie moet voldoen. Dit kan bijvoorbeeld door te werken met een vragenlijst waar antwoorden gegeven kunnen worden in de vorm van een 5-Punts Likertschaal. Deze informatie kun je gebruiken om criteria en wegingen in je SFA-model te verantwoorden met vooronderzoek.
SFA-model: waar in het marketingplan?
De SFA-matrix valt in het strategisch marketingplan onder stap 5: marketingstrategie. Hierin komen diverse strategische oplossingen voor problemen aan bod.
Mitch Eelants
Online marketing en marketingmodellen
Mitch Eelants begon zijn online avontuur met MarketingModellen.com. Hij wist grote hoeveelheden zoekverkeer te werven met zoekmachine optimalisatie. Nu specialiseert hij zichzelf in marketing analytics en neuromarketing. Plaats een reactie
hai hai!
ik heb echt super veel aan deze site en alle info, dank daarvoor! Ik ben bezig met het SFA model en ik ben aan het stoeien welke opties ik in moet vullen. Zijn dat de opties die zijn voortgekomen uit mijn SWOT. dus de 80% optie 1 en 20 % optie 2,3 en 4?
Graag verneem ik wanneer dit artikel is gepubliceerd, zodat ik mijn APA verwijzing kan invullen.
Alvast bedankt!
Goede middag,
Zijn de wegingen altijd het zelfde of moet ik zelf kiezen welke weging ik geef aan de dimensies ?
Hi!
Is er ook een alternatief voor dit model? Dit model kan je namelijk alleen invoeren met het bedrijf zelf. Ik zoek een model die verschillende strategische optie’s kan toetsen die je zelf kan invullen.
Bedankt alvast!
Gr. Yannick
Beste Yannick, het FOETSJE-model is onderdeel van dit SFA-model. Wellicht is dat wat je zoekt?
Beste Jerome, bedankt voor je reactie. Bij het foetsje model moet je toch ook een weging maken en cijfers geven aan verschillende criteria. Deze cijfers kan je volgens mij alleen geven door dit samen te doen met de organisatie. Zelf invullen kan ook maar dat is niet heel betrouwbaar en valide voor je onderzoek lijkt mij.
Hoi Jerome,
Ik loop een beetje vast. Ik vraag mij af hoe je de weging van een aspect bepaald? Waarom krijgt het ene aspect 5 punten en het andere aspect 1 punt?
Goede vraag Charlotte! Daar wordt een beroep gedaan op jouw marketing-expertise 😉
Tijdens het uitvoeren van een externe en interne analyse heb je veel informatie opgedaan over de markt en de organisatie. Bij het bepalen van de wegingsfactoren in het SFA-model dien jij als onderzoeker een keuze te maken welke factoren meer ‘gewicht’ verdienen dan anderen.
Dat is natuurlijk een grote verantwoordelijkheid binnen je marketingplan. Schrijf daarom altijd op waarom je een bepaalde keuze gemaakt hebt. ‘Beargumenteren’ of een ‘standpunt innemen’ noemen we dat en is niet alleen belangrijk bij het uitvoeren van je SFA-model.
Argumenten helpen wanneer collega’s of klanten later vragen waarom je voor X of Y gekozen hebt. Met een sterke beargumentatie die gebaseerd is op feiten heb je altijd iets om in een vragenvuur op terug te vallen. Succes!
Beste Jerome,
Erg duidelijke uitleg, dank daarvoor! Ik heb alleen nog een vraag over het toekennen van de wegingsfactor. Ik vind het logisch dat dit wordt gedaan voor feasibility. Echter, ik kan voor suitability geen redenen bedenken waarom iemand ooit een lage wegingsfactor zou toekennen aan het onderdeel ‘minimaliseren van zwaktes en bedreigingen. Zou jij redenen hiervoor kunnen noemen?
Alvast bedankt!
Hoi Maart,
Ik beantwoord graag je vraag. Natuurlijk is het doel dat de strategie op het onderdeel ‘minimaliseren van zwaktes en bedreigingen’ zo goed mogelijk scoort. Maar dit is natuurlijk niet voor iedere strategie het geval. Het kan zijn dat een bepaalde strategie een sterkere focus heeft op het benutten van kansen en sterktes en niet zozeer op de zwaktes en bedreigingen. Het gaat er dus om in welke mate een strategie aan dit onderdeel voldoet, en niet of jij als onderzoeker vindt dat hieraan voldaan moet worden.
Hoi Mitch,
Bedankt voor je snelle reactie! Duidelijk antwoord alleen ik vraag mij af wat redenen kunnen zijn waarom een strategie een sterke focus op het benutten van kansen en sterktes heeft? Weet jij hier redenen voor?
Hoi Maart, de belangrijkste uitwerking van een strategie moet het benutten van kansen en het afzwakken van bedreigingen zijn, omdat het uitermate gevaarlijk is voor een onderneming om externe factoren te negeren.
Je kunt daar meer over lezen in de volgende artikelen: SWOT-analyse en confrontatiematrix.
Beste Jerome
prima uiteenzetting. Nu moet ik een opdracht uitvoeren bij een onderdeel Data Governance en moet SFAS toepassen, die laatste S (Sensitivity is the option sensitive to internal changes)) is dat jouw ook bekend en zo ja hoe pas je dat in je meting dan
Bedankt Jerome, wederom zeer heldere uitleg. Nuttig voor mijn Nima C!
Dat is een waanzinnig mooi compliment. Succes met NiMa C!
Goeie dag,
Het FOETSJE-model is al een toetsing van de opties toch?
Is SFA-model dan beter, omdat die uitgebreider is?
Hoi, het FOETSJE model komt aan bod in stap 2, haalbaarheid, van het SFA model.
Is het ook mogelijk om een SFA model toe te passen op 1 strategische optie? Dan vergelijk je ze namelijk niet, maar in de toelichting kan ik dan per punt aangeven in hoeverre het scoort. Kan dit?
Het nadeel daarvan is natuurlijk dat je het niet af kan zetten tegen een alternatief, dus is de vraag hoe waardevol die informatie dan is. Maar als de structuur van het SFA model jou helpt zie ik er niets op tegen.
Mag je de weging zelf bepalen of staat dat vast?
Hoi Jolene, zojuist heb ik het artikel over het SFA model aangevuld hoe je de criteria en wegingen kunt bepalen met vooronderzoek. Zie ‘SFA model maken’.
Hallo Jerome,
Ik kom er niet uit met het berekenen van de percentages in het SFA model. Wat ik ook probeer aan berekeningen ik kom niet uit op de percentages in het voorbeeld. Voor de duidelijkheid: Ik wil graag zien hoe de berekening is van het SFA model in het voorbeeld.
Ook ben ik benieuwd naar de waarde die je toekent aan de drie noemers…want dat is dan toch ook subjectief als je zelf die weging moet geven? Is het dan nog wel meetbaar?…
Groet Ilonca
Hoi Ilonca, de percentages van het SFA model worden berekend door 10 punten te verdelen over de drie verschillende strategische opties. De tool verrekend deze punten vervolgens met de weging die je in de eerste kolom hebt meegegeven. Het eind resultaat zijn de percentages die je onderaan ziet staan bij ‘strategische keuze’. In het Marketing Kennisplein kun je de tool voor dit en andere marketingmodellen terug vinden.
Het SFA model geeft houvast om de strategische keuze zo objectief mogelijk te maken. Echter blijft er altijd een verantwoordelijkheid voor jou als marketeer om de juiste keuzes te maken betreft keuze van criteria, het verdelen van de weging en de puntentelling.
Kan dit model ook worden gebruikt bij het formuleren van een online marketingcommunicatiestrategie
Hoi Karen, het SFA model is een framework voor het toetsten van de geschiktheid, mogelijkheid en acceptatie van marketingstrategie ik zie geen belemmering om dit ook toe te passen op een marketingcommunicatiestrategie.
In welk jaar hebben Johnson en Scholes het SFA model ontwikkeld?